26 มิถุนายน วันสุนทรภู่

วันสุนทรภู่ (26 มิถุนายน) ประวัติวันสุนทรภู่

วันสุนทรภู่             ตรงกับวันเกิดคือวันที่ 26 มิถุนายนของทุกปี

พระสุนทรโวหาร นามเดิม ภู่ หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า สุนทรภู่ (พ.ศ. 2329-2398) กวีไทยที่มีชื่อเสียงใน รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มีผลงานที่มีชื่อเสียงหลายเรื่องได้แก่ พระอภัยมณี นิราศพระบาท นิราศภูเขาทอง ได้รับยกย่องจากองค์การยูเนสโกเป็นบุคคลสำคัญของโลกด้านงานวรรณกรรม เมื่อ พ.ศ. 2529

ประวัติสุนทรภู่

            สุนทรภู่ เกิดในรัชกาลที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อวันจันทร์ เดือน 8 ขึ้น 1 ค่ำ ปีมะเมีย จุลศักราช 1148 เวลาเช้า 2 โมง (ตรงกับวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2329) ณ บริเวณด้านเหนือของพระราชวังหลัง (ซึ่งเป็นบริเวณสถานีรถไฟบางกอกน้อยปัจจุบันนี้) ถึงแก่กรรมเมื่อ พ.ศ. 2398 รวมอายุได้ 69 ปี  บิดาของสุนทรภู่เป็นชาวบ้านกร่ำ อำเภอแกลง จังหวัดระยอง มารดาเป็นชาวเมืองอื่น สุนทรภู่เกิดเมื่อหลังจากได้สร้างกรุงเทพมหานครแล้ว 4 ปี แล้วต่อมาในภายหลังบิดามารดาได้หย่าร้างกัน บิดาออกไปบวชอยู่ที่วัดป่ากร่ำอันเป็นภูมิลำเนาเดิม ส่วนมารดาได้เข้าไปอยู่ในพระราชวังหลัง ถวายตัวเป็นนางนมของพระองค์เจ้าหญิงจงกล พระธิดาในเจ้าฟ้ากรมหลวงอนุรักษ์เทเวศร์ ดังนั้นสุนทรภู่จึงได้อยู่ในพระราชวังหลังกับมารดา และได้ถวายตัวเป็นข้าในกรมพระราชวังหลัง

            เมื่อสุนทรภู่อายุได้ประมาณ 2 ขวบ มารดาได้นำไปฝากให้เรียนหนังสือกับพระในสำนักวัดชีปะขาว (ซึ่งต่อมาได้รับพระราชทานนามในรัชกาลที่ 4 ว่า วัดศรีสุดาราม อยู่ริมคลองบางกอกน้อย) ต่อมาได้เข้ารับราชการเป็นเสมียนนายระวางกรมพระคลังสวน ในกรมพระคลังสวน แต่ไม่ชอบทำงานอื่นนอกจากแต่งบทกลอน ซึ่งสามารถแต่งได้ดี ตั้งแต่ยังรุ่นหนุ่ม
            กุฎิวัดเทพธิดารามที่สุนทรภู่บวชจำพรรษา เป็นสถานที่ค้นพบวรรณกรรมที่ทรงคุณค่ามากมายเช่น พระอภัยมณี ฯลฯ ที่ท่านเก็บซ่อนไว้ใต้เพดานหลังคากุฎิของท่าน
กุฎิวัดเทพธิดารามที่สุนทรภู่บวชจำพรรษา เป็นสถานที่ค้นพบวรรณกรรมที่ทรงคุณค่ามากมายเช่น พระอภัยมณี ฯลฯ ที่ท่านเก็บซ่อนไว้ใต้เพดานหลังคากุฎิของท่าน
อนุสาวรอนุสาวรีย์สุนทรภู่ที่ วัดศรีสุดาราม

            ใน พ.ศ. 2359 ในรัชสมัยรัชกาลที่ 2 สุนทรภู่ได้เข้ารับราชการในกรมอาลักษณ์ได้เป็นขุนสุนทรโวหาร ระหว่างรับราชการต้องจำคุกเพราะถูกอุทธรณ์ว่าเมาสุราทำร้ายญาติผู้ใหญ่ ภายหลังพ้นโทษ ได้เป็นพระอาจารย์ถวายอักษรสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าอาภรณ์ พระราชโอรสในรัชกาลที่ 2  ในรัชสมัยรัชกาลที่ 3 สุนทรภู่ออกจากราชการและออกบวช เมื่อลาสิกขาแล้วถวายตัวอยู่กับพระองค์เจ้าลักขณานุคุณได้ปีหนึ่ง ครั้นเจ้านายพระองค์นั้นสิ้นพระชนม์ สุนทรภู่ก็ขาดที่พึ่งได้รับความลำบากมาก ต้องลอยเรืออยู่และแต่งหนังสือขายเลี้ยงชีวิต ต่อมาจึงได้รับพระอุปถัมภ์ จากกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

          พ.ศ. 2394 สุนทรภู่ ได้เป็นเจ้ากรมอาลักษณ์ ฝ่ายพระราชวังบวร มีบรรดาศักดิ์เป็น พระสุนทรโวหาร ผู้ที่สืบเชื้อสายมาจากสุนทรภู่ (ภู่) จะได้รับนามสกุลคือ “ภู่เรือหงส์”

ตำแหน่งทางราชการ

1. หลวงสุนทรโวหาร – พ.ศ. 2359
2. พระสุนทรโวหาร – พ.ศ. 2394

ผลงาน ของท่านสุนทรภู่

• นิราศ – นิราศเมืองแกลง นิราศพระบาท นิราศภูเขาทอง นิราศวัดเจ้าฟ้านิราศอิเหนา นิราศสุพรรณ นิราศพระประธม นิราศเมืองเพชร รำพันพิราป
• นิทาน - โคบุตร พระอภัยมณี พระไชยสุริยา ลักษณวงศ์ สิงหไตรภพ
• สุภาษิต – สวัสดิรักษา เพลงยาวถวายโอวาท สุภาษิตสอนหญิง (สุนทรภู่)
• บทละคร – อภัยนุราช
• บทเสภา – ขุนช้างขุนแผน (กำเนิดพลายงาม) เสภาพระราชพงศาวดาร
• บทเห่กล่อม – เห่เรื่องพระอภัยมณี เห่เรื่องโคบุตร เห่เรื่องจับระบำ เห่เรื่องกากี
  
  
   บางตอนจาก สุภาษิตสอนหญิง
  
  

  มีสลึงพึงบรรจบให้ครบบาท
  อย่าให้ขาดสิ่งของต้องประสงค์
  จงมักน้อยกินน้อยค่อยบรรจง
  อย่าจ่ายลงให้มากจะยากนาน
  
  
  
  จะพูดจาปราศรัยกับใครนั้น
  อย่าตะคั้นตะคอกให้เคืองหู
  ไม่ควรพูดอื้ออึ้งขึ้นมึงกู
  คนจะหลู่ล่วงลามไม่ขามใจ
  
  
  
  เป็นมนุษย์สุดนิยมเพียงลมปาก
  จะได้ยากโหยหิวเพราะชิวหา
  แม้นพูดดีมีคนเขาเมตตา
  จะพูดจาพิเคราะห์ให้เหมาะความ
  
  
  
  รู้วิชาก็ให้รู้เป็นครูเขา
  จึงจะเบาแรงตนช่วยขนขวาย
  มีข้าไทใช้สอย ค่อยสบาย
  ตัวเป็นนายโง่เง่าบ่าวไม่เกรง

  
  

   บางตอนจาก ขุนช้างขุนแผน ตอนกำเนิดพลายงาม
  
  
  

  แม่รักลูก ลูกก็รู้ อยู่ว่ารัก
  ใครอื่นสัก หมื่นแสน ไม่แม้นเหมือน
  จะกินนอนวอนว่า เมตตาเตือน
  จะจากเรือน ร้างแม่ ก็แต่กาย
  
  
  
  ลูกผู้ชายลายมือนั้นคือยศ
  เจ้าจงอตส่าห์ทำสม่ำเสมียน
  
  (ขุนแผนสอนพลายงาม)
  
  

   บางตอนจาก นิราศภูเขาทอง

  
  ถึงบางพูดพูดดีเป็นศรีศักดิ์
  มีคนรักรสถ้อยอร่อยจิต
  แม้พูดชั่วตัวตายทำลายมิตร
  จะชอบผิดในมนุษย์เพราะพูดจาฯ
  
  

  บางตอนจาก นิราศพระบาท

  
  เจ้าของตาลรักหวานขึ้นปีนต้น
  เพราะดั้นด้นอยากลิ้มชิมรสหวาน
  ครั้นได้รสสดสาวจากจาวตาล
  ย่อมซาบซ่านหวานซึ้งตรึงถึงทรวง
  
  ไหนจะยอมให้เจ้าหล่นลงเจ็บอก
  เพราะอยากวกขึ้นลิ้นชิมของหวง
  อันรสตาลหวานละม้ายคล้ายพุ่มพวง
  พี่เจ็บทรวงช้ำอกเหมือนตกตาล... 

  
  

  ขอบคุณข้อมูลจาก

  
  

  http://www.tlcthai.com/education/history-of-thailand/4485.html

  - thaigoodview.com

  - hlib.ru.ac.th